Otomobiliniz için yeni lastik seçerken göz önünde bulundurmanız gereken üç önemli nokta mevcut: ebat, hız derecesi ve yük endeksi. Doğru seçimi yapmak, aracınızın performansını, güvenliğini ve yakıt verimliliğini en üst düzeyde tutmanızı sağlayacaktır.
Neyse ki, bu bilgilere ulaşmak oldukça kolaydır. Araç sürücü kapısının iç kısmında, yakıt kapağının iç yüzünde veya torpido gözünde bu bilgilere rastlamak mümkündür. Ayrıca araç belgelerinizde ve lastik üreticisinin teknik özelliklerinde de bu bilgilere ulaşabilirsiniz.
Lastik ebadını düşünürken dikkate alınması gereken iki temel kural vardır.
İlk olarak, değiştirilecek lastikler, araç veya lastik üreticisi tarafından önerilen ebat, yük indeksi ve hız derecesi spesifikasyonlarına uygun olmalıdır. Bu, aracınızın performansının ve güvenliğinin korunması için önemlidir.
İkinci olarak, yedek lastikler kesinlikle orijinal spesifikasyondan daha küçük boyutta veya yük taşıma kapasitesinden daha düşük olmamalıdır. Bu kural da yine güvenliği ve optimal sürüş deneyimini sağlamak için önemlidir.
Bu iki basit kurala dikkat ederek, doğru lastik ebadını seçebilir ve aracınızın performansını en üst düzeyde tutabilirsiniz. Aynı zamanda, güvenliğiniz için de gerekli önlemleri almış olursunuz.
Lastik ebatındaki işaretler oldukça önemlidir ve lastiğin yanağında bulunan bilgilerin her biri farklı anlamlar taşır. İşte lastiğin yanağındaki tüm bilgiler ve anlamları:
Aracınızla birlikte verilen belgeler, uygun lastik ebatlarını özetlemektedir. Bu uyumluluk, lastiklerin dış boyutlarına (çap/yuvarlanma çevresi ve genişlik) göre belirlenir ve standartlaştırılmış bir lastik boyutu göstergesi olarak yanak üzerinde etiketlenir.
Ayrıca lastiklerin ebatları, hız derecesi ve yük endeksi, aracınızın özel gereksinimlerine uygun olmalıdır. Yük endeksi ve hız endeksi bir binek otomobil lastiği için tam hizmet tanımını oluşturur. Bu değerler, araç belgelerinde verilen bilgilere uygun olarak seçilmelidir.
Yük indeksi
Yük endeksi, iki lastik arasındaki izin verilen maksimum aks yükü aralığından hesaplanan bir binek otomobil lastiğinin maksimum kapasitesidir. Bu değer, lastiğin taşıyabileceği en yüksek yükü gösterir ve lastiğin güvenli bir şekilde taşıyabileceği ağırlığı belirtir.
Hız indeksi
Lastik seçiminde dikkate alınması gereken bir diğer önemli faktör ise hız endeksi derecesidir. Lastiğin hız kapasitesi, aracınızın en yüksek hızıyla uyumlu olmalıdır. Hız endeksi, lastiğin izin verilen maksimum hızını (tam yük altında) belirtir ve bu hızın aracınız için uygun olup olmadığını gösterir.
Doğru lastik ebadını seçme konusunda, araç belgelerine ve lastik üreticisinin tavsiyelerine tam olarak uyum sağlamak çok önemlidir. Tekerlekler ve lastikler arasındaki çap uyumsuzluğu, sürüş yüksekliği ve hız göstergesi okumalarında ciddi farklılıklara neden olabilir.
Örneğin, 14 inç çapında tekerleklere sahip olan bir araca, 17 inç çapındaki tekerlekleri takmak, sürüş yüksekliğini değiştirecektir. Bu durumda aracın gövdesi yerden daha yüksek olacaktır. Ayrıca, azami hızda hafif bir artış yaşanacak ve hız göstergesi doğru ölçüm yapmayacaktır. Sonuç olarak, aracınız daha yavaş hızlanacak ve performansta düşüş yaşanabilecektir.
Farklı lastik boyutlarına geçiş, yalnızca tüm yasal gerekliliklere ve düzenlemelere ek olarak araç, jant ve lastik üreticilerinin tavsiyelerine uygun olarak yapılmalıdır. Bu değişikliklerin uygun şekilde yapılması için bazı önemli noktalara dikkat edilmelidir.
Öncelikle, yeni lastiklerin tekerlek tam dairesel hareket serbestliğine sahip olması gereklidir. Ayrıca, lastiklerin yeterli yük kapasitesine sahip olmasına özen gösterilmelidir, böylece araç ağırlığına uygun bir şekilde taşıma yapabilirler.
Herhangi bir araca takılan lastiklerin iç yapısı, ya radyal ya da çapraz katlı olmalıdır. Karışık lastik yapılarının (örneğin eğimli ve radyal birlikte) otomobiller, karavanlar ve diğer hafif kamyonlar için kullanılması güvenli değildir ve aynı zamanda yasa dışıdır. Tek bir istisna vardır ki o da acil durumlarda kullanılmak üzere yedek lastik kullanılmasıdır.
Tekerlek veya jant seçimiyle ilgili olarak aynı kurallar geçerlidir. Sürücüler, araç üreticisi tarafından onaylanan standart tekerlekleri veya jantları önerilen şekilde kullanmalıdır.
Aracın orijinal tekerlek veya jant ölçüleri, üretici tarafından aracın tasarımı ve performansı göz önünde bulundurularak belirlenmiştir. Bu nedenle, aracın en iyi performansını ve güvenliğini sağlamak için sürücülerin önerilen tekerlek veya jantları tercih etmeleri önemlidir.
Optimum güvenlik ve performans için dört lastiği de aynı anda değiştirmek önemlidir. Ancak, dörtten az lastiği değiştirmek durumunda, lastik boyutuyla ilgili bazı yönergeleri takip etmek gerekir.
Örneğin, yalnızca bir veya iki lastiği değiştiriyorsanız, her birinin aynı boyutta olduğundan ve aracın üreticisi tarafından belirtilen aynı yük endeksine ve hız değerine sahip olduğundan emin olmanız gerekmektedir. Farklı boyutta veya uyumsuz lastikler kullanmak, aracın sürüş özelliklerini olumsuz etkileyebilir ve güvenliği riske atabilir.
Lastiklerin aynı boyutta ve aynı özelliklere sahip olması, aracın denge ve yol tutuşunu korumasına yardımcı olur. Aynı zamanda, lastiklerin taşıma kapasitesi ve hız derecesi, aracın performansına uygun olmalıdır.
Yalnızca iki lastiği değiştirirken, her ikisini de arka aksdaki tekerleklere takmak en uygun tercihtir. Bunun nedeni, yeni lastiklerin özellikle ıslak yollarda daha iyi kavrama sağlaması ve suda kızaklama riskini azaltmasıdır.
Aracın süspansiyonu veya şanzımanını etkileyebileceği ve lastik sırtında aşırı aşınmaya yol açabileceği için sadece tek bir lastiğin değiştirilmesi önerilmez. Ancak, bazı durumlarda tek bir lastiğin değiştirilmesi kaçınılmaz olabilir. Bu durumda, tek yedek lastiği en derin diş derinliğine sahip lastikle eşleştirmek ve ikisini de arka aksa takmak en uygun yol olacaktır.
Arka tekerleklerin ön tekerleklere göre daha fazla stabilize olması ve aracın arkasını kontrol etmesi, güvenliği artırır. Yeni lastiklerin arka aksta olması, aracın daha iyi denge ve yol tutuşuna sahip olmasına yardımcı olur.
Bu nedenle, yalnızca iki lastiği değiştirecekseniz, her ikisini de arka tekerleklere takarak daha güvenli bir sürüş deneyimi elde edebilirsiniz. Eğer mümkünse, dört lastiği aynı anda değiştirerek en iyi performansı ve güvenliği sağlamak her zaman tercih edilen yöntemdir.