Araç kullanırken beklenmedik birçok durumla karşılaşabilirsiniz. Teknik bir aksaklık yaşayabilirsiniz ya da dikkatinizden kaçan bazı etmenler olabilir. Böyle durumlarla karşılaşma riski endişe verici olsa da araç ikaz lambaları sürücülerin en büyük yardımcısı olur. Mekanik aksamlardaki sorunlardan hava koşullarına, sinyal ve sürüş desteğinden araç lambalarına kadar aracınızla ilgili her konuda sizi bilgilendirir. Gelin, araç ikaz lambalarına ve anlamlarına yakından bakalım.
Araç ikaz lambaları gösterge panellerinde yer alan, aracın herhangi bir bileşenindeki soruna işaret eden ve sürücüyü problemli durumlar hakkında bilgilendirmeye yarayan sembollerdir.
Yani aracınızın sizinle iletişim kurma yoludur. Araç ikaz lambaları güvenli bir sürüş gerçekleştirmenizi, aracınızdan tam performans almanızı ve olası sorunları kötüleşmeden çözebilmenizi sağlar.
İkaz ışıklarını dikkate almamak veya anlamları hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak büyük problemlerle karşılaşmanıza yol açabilir. Bu nedenle aracınızda herhangi bir gösterge uyarı veriyorsa mutlaka dikkate almalı, ne anlama geldiğini bilmelisiniz.
Gösterge panelinde çok sayıda araç ikaz lambası bulunur. Bu lambalar belirli gruplarda incelenir. Tüm uyarı lambalarının sınıflarını ve sınıflarda yer alan göstergeleri detaylı şekilde inceleyelim:
Mekanik aksamla ilgili araç ikaz ışıkları şunlardır:
Ana uyarı ikaz ışığı, aracın gösterge panelinde yanar ve aracınızın bir ya da daha fazla bileşeninde sorun olduğuna işaret eder. Çoğunlukla bu sembolün yanında başka bir ikaz ışığı da bulunur.
Otomatik vites sisteminde bir problem yaşandığında gösterge ikaz verir.
AWD(All-Wheel Drive), tüm tekerlekleri hareket ettirebilen bir sistemdir. Bu uyarı ışığı, dört çekere geçişi ya da bu sistemdeki sorunları gösterir.
Fren balataları gerekli sürtünmeyi sağlayarak aracınızın durmasını sağlayan aksamlardır. Uyarı ışığı da balataların değiştirilmesi gerektiğine işaret eder.
Uyarı ışıkları hava süspansiyonundaki ya da süspansiyon sistemindeki problemeler nedeniyle yanar.
Aracın direksiyon sistemi ile ilgili bir problem olduğunda arıza lambasının yandığı görülür. Bu uyarı; sızıntı, düşük direksiyon yağı seviyesi veya direksiyon sistemiyle alakalı bir başka sorunun habercisidir.
Bu uyarı şanzıman sıvısının normalin dışında bir sıcaklığa veya soğukluğa sahip olduğunu gösterir. Bu uyarı görüldüğünde araç durdurulmalı ve soğuması beklenmelidir. Ayrıca şanzıman sıvı seviyesi kontrol edilmelidir.
Bujilerin ısındığını ve ışık sönene kadar aracın dinlendirilmesi gerektiğini belirten ikaz göstergesidir.
Araç uyarı simgelerinden bir diğeri de sinyal ve sürüş destek ikazlarıdır. Güvenli bir sürüş gerçekleştirebilmeniz için aracınızın gösterge paneli emniyet kemeri takılı olmadığında, araç kapılarınızdan biri açık kaldığında, sinyal vermeden farklı bir şeride geçtiğinizde ve hız sınırını aştığınızda uyarı verir.
Ayrıca bagaj kapağınız ya da motor kaputu açık kaldıysa, lastik basıncınız olması gereken düzeyin altına düştüyse ve çarpışma tehlikesi söz konusuysa da ikaz ışıkları yanar. Bunlar dışındaki sinyal ve sürüş destek ikazları ise şöyle:
Seyir hâlindeyken önünüzdeki araçla aranızda ani bir durumda sorunsuz bir şekilde durmanızı sağlayacak güvenli takip mesafesini korumadığınızda verilen ikazdır.
Şerit destek sistemi aracınızın kendi şeridinde kalmasını sağlamak için tasarlanmıştır. Şerit dışına çıkarsanız uyarı verir. Bu ikaz ışığı, şerit destek sistemin etkinleştirildiğini gösterir.
Hem seyir kontrolü hem adaptif seyir kontrolü aracınızın öndeki araçlarla arasında güvenli mesafe kalmasını ve hız limitini aşmamanızı sağlar. Bu sistem açıkken aracınızda hangi özellik varsa ona ait uyarı ışığı devreye girer.
Parkla ilgili uyarı ışıkları:
Sinyal ve sürüş ile ilgili herhangi bir arıza olduğunda bu uyarı göstergeleri devreye girer:
Aracınızın anahtarı ile ilgili bir sorun olduğunda alabileceğiniz ikaz göstergeleri:
Yokuş aşağı iniş yardımcısı, dik yokuşları kontrollü biçimde inmeniz için aracınızın önceki hızını korur ve sık sık fren yapmanıza gerek kalmaz. Bu özellik devreye girdiğinde panelde bu gösterge ışığı görünür.
Aracınızla hareket ederken görüş açınızda kalmayan bir cisim tespit edilirse uyarı ışığı yanar. Bu sistem genellikle araçların yan aynasının yakınlarına yerleştirilmiş sensör ve kameralarla çalışır. Burada uyarı ışığının yanı sıra sesli ikaz sistemi de bulunabilir.
İç havalandırmanın çalıştığı anlamına gelir.
Yakıt ve yağlama ikaz lambaları aracınızla ilgili önemli durum ve sorunlara işaret edebilir. Düşük yakıt uyarı ışığı sarıyken yakıtınızın azaldığını kırmızı renkteyken bitmek üzere olduğunu gösterir. Gaz kapağı kontrol ikazı uyarı veriyorsa aracınızın gaz kapağının doğru şekilde kapanmadığını anlayabilirsiniz. Bu uyarı dikkate alınmadığında motorla ilgili ikaz ışıklarını da harekete geçirebilir. Bunlar dışındaki diğer uyarıları da birlikte inceleyelim:
Aracınızın yağıyla ilgili bir sorun söz konusu olduğunda bu göstergelerle karşılaşabilirsiniz:
Araç kullanırken hem kendi güvenliğiniz hem trafikteki diğer sürücülerin güvenliği için araç lambalarının durumunu sürekli kontrol altında tutmanız ve herhangi bir sorun olduğunda hızla müdahale etmeniz büyük önem taşır. Aracın lambaları ile ilgili birçok ikaz sembolü bulunur. Aracınızın ön sis lambası, arka sis lambası, dörtlüleri, uzun, kısa ya da gündüz kısa farları açıksa gösterge panelinizde bunları ifade eden semboller yer alır.
Bunlar dışındaki diğer göstergeleri ise şöyle sıralayabiliriz:
Yeşil ampul; belirli sistemlerin veya özelliklerin açık olduğu anlamını taşır. Sarı ampul ise fren, park, arka, sis, sinyal, plaka lambaları ve iç aydınlatmadaki herhangi bir arızaya işaret eder.
Dış fren, far seviye kontrol sistemi, dış ışık, aydınlatma, çekiş kontrol ve elektrikle ilgili bir arıza olduğunda her biri ile ilgili gösterge ışığı yanar.
Bu uyarı ışığının yanması yolun durumuna uygun olarak kısa veya uzun farların araç tarafından ayarlayacağını gösterir.
İkaz ışığı araç akünüz arızalı olduğunda, bittiğinde ya da şarj dinamosunda sorun olduğunda uyarı verir.
Otomatik araçlardaki overdrive sisteminin devrede olmadığını gösterir. Genellikle otomatik şanzımanlı araçlarda görülür.
Motor, yakıttan gelen kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürür. Böylece araçların hareket edebilmesini sağlar. Birçok küçük parçadan oluşan ve araçlarda büyük bir alan kaplayan motorda ortaya çıkabilecek herhangi bir hasar, aracın çalışmasına engel olabileceği gibi sürüş güvenliğini de tehlikeye sokabilir. Motor ile ilgili araç uyarı ışıklarının önemine kısaca değinelim:
Araç uyarı ışıkları arasında sürücüleri en çok endişelendiren göstergelerden biri motor arıza ışığıdır. Motor arıza göstergesi aracınızın motoruyla ya da emisyon sistemi ile ilgili bir soruna işaret eder. Bu sorun yerinden oynayan bir gaz kapağı, gevşemiş bir parça veya bir solenoidin aşınması kadar basit olabileceği gibi motorla ilgili ciddi bir problemin olduğunu da gösterebilir.
Bu gösterge, motor arızası göstergesi ile büyük ölçüde benzerlik taşır. Motor arızası anlamına gelen sembolün içinde aşağı yönlü bir ok işareti bulunduğu takdirde motor gücünde azalma olduğunu anlayabilirsiniz. Böyle bir durumla karşı karşıya kaldığınızda motor arızalarında olduğu gibi hızlıca servise başvurmalısınız.
Motorun ve motora bağlı parçaların iyi bir şekilde performans göstermesinde motor yağının büyük bir rolü bulunur. Uzun süre boyunca hızlı bir şekilde araç kullanılması motor yağının ısınmasına neden olabilir. Normal koşullarda araç, yağı soğutabilir. Ancak soğutma sağlanamazsa motor hararet yapabilir ve motorla ilgili ciddi sorunlar oluşabilir. Bu nedenle yağ sıcaklığı uyarı ışığının yandığını fark ederseniz aracınızı durdurarak teknik desteğe başvurmalısınız.
Fren pedalına basın uyarı ışığı, otomatik vitesli araçlarda karşılaşılan ikazlardan biridir. Bu uyarıyı alıyorsanız motoru çalıştırabilmek için öncelikle frene basmanız gerekir. Sonrasında aracınız kolayca marş alarak harekete geçer.
Motor enjeksiyonu motora yakıt geçişini sağlamakla görevli parçadır. İyi bir motor performansı için enjektörün motoru ideal miktarda yakıt ile beslemesi gerekir. Enjektörlerin tıkalı hâlde olması, ateşleme sisteminin arızalı olması ve hortum sızdırması gibi sebeplerle aracınız ciddi enjeksiyon hatası ikazı verebilir. Bu uyarı ışığını fark ederseniz aracınıza hızlı bir şekilde müdahale edilmesi gerektiğini bilmelisiniz.
Motor araç ikaz işaretlerinden bir diğeri de katalizör sistemi arızası uyarı ışığı. Bu ışık katalitik konvertör verimli bir performans gösteremediğinde, aşırı ısındığında ya da konvertörde farklı sorunlar(hasar, tıkanıklık vb.) olduğunda yanar.
Hava durumu ile ilgili araç ikaz işaretleri sizi hava ve yol durumu hakkında bilgilendirerek yol güvenliğinizi artırmayı amaçlar. Gösterge paneli silecek suyu bittiğinde, otomatik cam sileceği devreye girdiğinde ve yağmur sensörü aktive olduğunda uyarı verir. Bunlar dışında aracınızda görebileceğiniz diğer hava durumu ikaz işaretlerini şöyle sıralayabiliriz:
Kış modu butonu ikaz uyarı ışığı, yolculuk yaptığınız yol buzlu ya da kaygan olduğunda yanar.
Bu gösterge aracınızın dışındaki hava sıfır derecenin altıysa uyarı verir. Olumsuz hava koşullarına karşı tedbir almanız için önemli bir işarettir.
Aracınızın ön camındaki buz çözücü mekanizma devreye girdiyse bu sembolü gösterge panelinizde görebilirsiniz.
Aracınızın arka camının buzlanmasının önüne geçmek için tasarlanan sistem devreye girdiğinde uyarı ışığı yanar.
Dizel araçlar, içten yanmalı motorla çalışan ve dizel yakıt tüketen araçlardır. Bahsettiğimiz uyarı ışıkları dışında dizel araçlara özel bazı ikaz göstergeleri de bulunabilir. Bunlar:
Dizel partikül filtresi bal peteğinin şekline benzeyen bir araç bileşenidir. Filtre, çevre için zararlı olan katı partiküllerin salınımını engelleyerek içine hapseder. Hapsedilen partiküllerin artışı zamanla çeşitli sorunlara yol açabilir. Böyle bir durumda dizel aracınız şu uyarıları verebilir:
Karbondioksit emisyonunu düşürmek için kullanılan AdBlue, belirli oranlardaki üre ve suyun karışımından elde edilen bir sıvıdır. Dizel araçlarda AdBlue için ayrı bir tank bulunur ve egzoz akışına eklenir. AdBlue ile ilgili bir sorun yaşanırsa gösterge panelinde işaretleri görebilirsiniz:
İkazlar fren sıvısının bitmek üzere ve egzoz sıvı seviyesinin ideal düzeyden düşük olduğunu gösterir.
Bu sembol araç kullanırken görünüyorsa filtrede su olduğu anlamına gelir.
Tüm bu araç uyarı göstergelerinin anlamını bilmek aracınızı güvenli bir şekilde kullanmanıza, ortaya çıkan hasarların ciddileşmeden giderilmesine yardımcı olabilir.
